Sa Huỳnh, vùng biển đẹp thơ mộng ở tỉnh Quảng Ngãi với lượng hải sản dồi dào được cư dân nơi đây chế biến thành nhiều món ngon: mắm nhum, mắm cái cá cơm, mực khô, chả cá... Sau khi thưởng ngoạn “cát vàng – biển xanh”, du khách có thể thưởng thức các món chế biến từ hải sản tươi vừa đánh bắt, thêm món chả cá “cho đời thêm ý vị”.


Ngày cuối tuần, tôi dong xe máy về Sa Huỳnh theo lời mời gọi của anh bạn đồng nghiệp nơi miền quê ngàn năm sóng vỗ. Đón tôi có cả những ngư dân vừa trở về đất liền sau chuỗi ngày dài lênh đênh trên sóng nước. Nụ cười đón khách của họ rạng ngời dưới nắng, rồi vội vã đưa tôi ra bến cá Sa Huỳnh nhộn nhịp kẻ bán – người mua.


Những ngư dân quanh năm làm bạn với sóng gió biển khơi nhanh tay chọn những con cá tươi ngon mang về đãi khách. Chúng tôi ghé vào ngôi nhà nhỏ của người bạn nằm cạnh bãi biển để “đóng bản doanh bữa nhậu giữa biển và bờ”.


Vài mươi phút sau, cỗ bàn đầy ắp các món: cá luộc, chiên, nướng tỏa hương thơm phức kích thích vị giác của thực khách. Thịt cá gắp đầy chén, rượu quê trong vắt rót tràn ly. Cuộc vui thêm phần rôm rả khi bàn tiệc có thêm món chả cá thơm ngon nhờ sự khéo tay của nữ chủ nhân. Để chế biến món chả cá, những bà nội trợ phải lựa chọn cá nhồng, cá thu, cá rựa… tươi ngon.

Sau khi mang về, cá được làm sạch rồi dùng muỗng nạo thịt ra khỏi xương. Cho thịt cá vào ướp lạnh rồi xoay nhuyễn với muối, tiêu, bột ngọt, hành, tỏi, dầu ăn và lòng trắng trứng gà để món chả thêm dai. Tiếp đến, dùng tay vo tròn thịt cá lớn hơn ngón tay cái hay nặn lát chả hình tròn vừa đặt vào đĩa. Với món chả hấp, quậy đều lòng đỏ trứng gà cùng gia vị rồi đổ lên bề mặt cho thêm phần bắt mắt. Chả chiên ngả sang màu vàng sẫm như mời gọi thực khách “nhanh đũa” kẻo hết phần. Món chả cá có thể ăn với cơm và bún nước lèo hay ăn kèm với các loại rau: khế chua và chuối chát thái mỏng cùng với rau thơm cho đậm đà hương vị.

Thưởng thức chả cá cùng với khế chua, chuối chát, rau thơm cuộn trong bánh tráng gói ram (bánh đa nem) chấm vào bát nước mắm Sa Huỳnh pha chế với chanh, đường, ớt, tỏi khiến cho thực khách thỏa lòng. Hương vị thơm và béo, ngọt từ chả xen lẫn với vị chua của khế, vị chát của chuối hòa cùng vị mặn đậm đà của mắm và hương thơm dịu nhẹ từ rau như lưu mãi nơi đầu lưỡi. Miếng chả và rau vừa dai lại giòn làm cho cả chủ lẫn khách cứ luôn tay cuộn rồi chấm mà quên hẳn những ly rượu tràn đầy như tình người miệt biển. Cuộc vui kéo dài với món chả thơm ngon trong tiếng gió vi vu qua rặng thùy dương cùng với âm thanh rì rầm sóng vỗ.

Sau khi ăn uống thỏa thuê, nữ chủ nhân lại ý nhị gửi tặng khách món chả cá mang về làm quà cho người thân. Và cứ thế, món chả cá nơi đây đã đến mọi miền, góp phần tạo nên “hương vị Sa Huỳnh” trong lòng bè bạn khi họ tìm về vùng đất gắn với nền văn hóa Sa Huỳnh có niên đại khoảng 3.000 năm trước.